အျဖစ္မ်ားေသာ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါမ်ား

အျဖစ္မ်ားေသာ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါမ်ား
(ေဂါက္-Gout)
အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေသာ ဒူလာေရာဂါကို ေဂါက္ဟု ဆိုၾကသည္။ ေဂါက္ေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္သာမက အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္။
ေဂါက္ေရာဂါဟူသည္ လူလတ္ပိုင္းအရြယ္တြင္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားသည္။
ေဂါက္ျဖစ္ပြားရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းမွာ ေသြးထဲတြင္ ယူရစ္ အက္ဆစ္ (Uric Acid) မ်ားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယူရစ္ အက္ဆစ္ ဆိုသည္မွာ ပရိုတင္းတမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ျပဴရင္း (purine) မွတဆင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အက္ဆစ္ဓာတ္ျဖစ္သည္။

ပံုမွန္အားျဖင့္ ယူရစ္ အက္ဆစ္သည္ ေသြး ၁၀၀-မီလီမီတာတြင္ အမ်ိဳးသားမ်ား၌ ၂.၂ မွ ၇.၅ မီလီဂရမ္ အတြင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၌ ၂.၁ မွ ၆.၄ မီလီဂရမ္အတြင္း ရွိသည္။ ပံုမွန္ထက္ ပိုမ်ားေသာ ယူရစ္ အက္ဆစ္ တို႔သည္ ခႏၶာကိုယ္ရွိ အဆစ္မ်ားသို႔ ေရာက္ရွိစုပံုျပီး အဆစ္ေရာင္၍ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း၊ အဖု (tophi) ထြက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

ေဂါက္ျဖစ္ပြားသည့္အခါ အမ်ားအားျဖင့္ ေျခမတြင္ ျဖစ္ပြားသည္။ ေျခဆစ္၊ လက္ဆစ္၊ တံေတာင္ဆစ္၊ ဒူးဆစ္၊ တင္ပါးဆံုႏွင့္ ပုခံုးဆစ္တို႔တြင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေသြးထဲတြင္ ကိုလက္စထေရာ မ်ားသူ၊ အရက္ အေသာက္ မ်ားသူ၊ ၀သူ၊ ေသာကမ်ားသူတို႔သည္ ေဂါက္ေရာဂါရႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း ပိုမိုမ်ားသည္။

ေဂါက္ေရာဂါ ရွိ-မရွိ သိႏိုင္ရန္ ေသြးထဲရွိ ယူရစ္ အက္ဆစ္ ပမာဏကို တိုင္းတာၾကည့္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ကုသရာတြင္ ဆရာ၀န္၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း စနစ္တက် ကုသရမည္ျဖစ္သည္။ အဆစ္ေရာင္သည့္အခါ ေသာက္ရေသာ ေဆးႏွင့္ အဆစ္ေရာင္ရမ္းျခင္း မရွိသည့္အခါ ေရာဂါကို ထိန္းသည့္အေနျဖင့္ ေသာက္ရသည့္ ေဆးမွာ မတူညီၾကေခ်။ ေဆးပတ္ လည္ေအာင္ ေသာက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ၾကာရွည္ ေဆးေသာက္ရသည့္အခါ ပ်က္ကြက္မႈ မရွိေစရန္လည္း ဂရုျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။

ေဂါက္ေရာဂါ ကာကြယ္ရန္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ၀သူတို႔သည္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ လိုအပ္သည္။ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္ျခင္းကိုလည္း ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ အဓိကအားျဖင့္ အစားအေသာက္ကို ဆင္ျခင္သင့္သည္။ အဆီဓာတ္နည္းေသာ အစားအစာမ်ားကို စားရမည္ ျဖစ္သည္။ အသားဓာတ္ (ပရိုတင္းဓာတ္) ပါေသာ အစားအေသာက္မ်ားကို အသင့္အတင့္ စားသင့္သည္။ အသားဓာတ္မ်ားေသာ အစားအေသာက္တို႔သည္ ယူရစ္ အက္ဆစ္ ပမာဏကို ျမင့္တက္ေစႏိုင္သည္။

ေရွာင္သင့္ေသာ အစားအေသာက္မ်ားမွာ ကလီဇာ၊ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ငါးေသတၱာ၊ မွ်စ္၊ ပုန္းရည္ႀကီး၊ ပဲပင္ေပါက္၊ ကညြတ္တို႔ ျဖစ္သည္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ႏွင့္ သစ္သီး၀လံတို႔ကို စားသံုးႏိုင္သည္။

( ရူမာတိြဳက္ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါ-Rheumatoid Arthritis)
ရူမာတိြဳက္ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါသည္ နာတာရွည္ေရာဂါ ျဖစ္သည္။ အဆစ္မ်ားေရာင္၍ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈ ျဖစ္သည္။ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ အေၾကာင္းရင္းကို မသိရေခ်။ ရူမာတိြဳက္ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ပိုမိုျဖစ္ပြားသည္။ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ အမ်ိဳးသား ျဖစ္ပြားမႈ အခ်ိဳးသည္ ၃.၁ ျဖစ္သည္။ အသက္ ၃၅-ႏွစ္မွ ၄၅ အတြင္း အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားသည္။

အမ်ားအားျဖင့္ လက္ေခ်ာင္း၊ လက္ေကာက္၀တ္ အဆစ္မ်ား ေရာင္ျပီး ပခံုး၊ တံေတာင္ဆစ္၊ တင္ပါးဆံု၊ ဒူး၊ ေျခက်င္း၀တ္ အဆစ္မ်ားလည္း ေရာင္သည္။ နံနက္ပိုင္းတြင္ အဆစ္မ်ား ေတာင့္တင္းေလ့ရွိသည္။ အနည္းဆံုး တနာရီၾကာသည္။ အဆစ္သံုးခု သို႔မဟုတ္-သံုးခုထက္ ပိုေရာင္တတ္သည္။ အေရျပားေအာက္တြင္ အက်ိတ္ ထြက္တတ္သည္။ ေရာဂါရွာေဖြရန္ ေသြးစစ္ျခင္း၊ ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္သည္။ ဓာတ္မွန္တြင္ အရိုးစားေနျခင္းကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။

ကုသရာတြင္ ေလ့က်င့္ခန္း physiotherapy ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အဆစ္ကို အနားေပးျခင္း၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ ေဆးမ်ား ေသာက္ျခင္းတို႔ျဖင့္ ကုသသည္။ ေဆးကို စနစ္တက် ေသာက္ရန္ လိုအပ္သည္။ မိမိသေဘာျဖင့္ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ၀ယ္ယူေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ အဆစ္ေရာင္ျခင္း စျဖစ္ခ်ိန္တြင္ ကုသသင့္သည္။ ကုသမႈ ေနာက္က်လွ်င္ အဆစ္မ်ား ေကြးေကာက္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။

( ေလးဖက္နာ ေရာဂါ-Rheumatic Fever)
ေလးဖက္နာ ေရာဂါသည္ Group A Hameolytic streptococcus ေခၚ ဗက္တီးရီးယားပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည္။ အသက္ ၅-ႏွစ္မွ ၁၅-ႏွစ္အတြင္း အျဖစ္အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည္။ အသက္ ၅၀-အထိလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ လူေန ထူထပ္သည့္ေနရာ၊ ေလေကာင္းေလသန္႔ မ၀င္ႏိုင္သည့္ ေနရာတို႔တြင္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္သည္။ ေလးဖက္နာေရာဂါ မျဖစ္မီ တပတ္မွ သံုးပတ္အတြင္း လည္ေခ်ာင္းနာျခင္းကို ခံစားရသည္။ ဖ်ားျပီး အဆစ္မ်ားေရာင္၍ ကိုက္ခဲသည္။ အဆစ္ တခုမွတခုသို႔ ေျပာင္းျပီး ကိုက္ခဲသည္။ ဒူးဆစ္ကဲ့သို႔ အဆစ္ႀကီီးမ်ား ေရာင္၍ ကိုက္ခဲေလ့ရွိသည္။ အဆစ္တခုတြင္ ရက္အနည္းငယ္သာ ေ၀ဒနာကို ခံစားရသည္။

အက်ိတ္မ်ားထြက္တတ္သည္။ ေျခေထာက္တြင္ အဖု Crytrema notogum မ်ား ထြက္တတ္သည္။ Chorea ေခၚ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားေနမႈကို ခံစားရသည္။ ေလးဖက္နာေရာဂါသည္ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားျပီး ႏွလံုးကို ၀င္ေရာက္ျပီး ႏွလံုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစသည္။ ႏွလံုးေရာင္ျခင္းကို လူနာ ၄၀-ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ေတြ႔ရွိရသည္။ ႏွလံုး အဆို႔ရွင္မ်ားကို အမာရြတ္ ျဖစ္ေစသည္။ ထို႔အျပင္ ႏွလံုးၾကြက္သားမ်ား ေရာင္ျခင္း၊ ႏွလံုးအေပါက္က်ဥ္းျခင္း သို႔မဟုတ္-က်ယ္ျခင္းတို႔ကိ္ု ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။

ေလးဖက္နာ ေရာဂါကို ရွာေဖြရန္ ရင္ဘတ္ကို ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္း၊ အီးစီဂ်ီ ရိုက္ျခင္း၊ ေသြးထဲရွိ Aso titre စစ္ေဆးျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္သင့္သည္။ ေသြးရွိ Aso titre သည္ ၂၀၀-ထက္မ်ားလွ်င္ ေလးဖက္နာေရာဂါရွိေၾကာင္း သိႏိုင္သည္။ ေလးဖက္နာ ေရာဂါရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္ႏွင့္တျပိဳင္နက္ ကုသမႈကို ခံယူရမည္ျဖစ္သည္။ ပင္နီစလင္ ေဆးျပား ေသာက္ျခင္း သို႔မဟုတ္-ပင္နီစလင္ေဆး ထိုးျခင္းကို ျပဳလုပ္ရမည္။ တလတႀကိမ္ ေဆးထိုးရန္ လိုအပ္ျပီး အနည္းဆံုး ၅-ႏွစ္ၾကာ ကုသမႈကို ခံယူရမည္ျဖစ္သည္။ ႏွလံုးကို ထိခိုက္ခဲ့လွ်င္မူ ၁၀-ႏွစ္ၾကာအထိ ၾကည္ရွည္စြာ ကုသရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အသက္ ၃၀-ႏွစ္အထိ ကုသရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကံျပဳထားမႈ ရွိသည္။

ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ ပ်က္စီးလွ်င္ ေဆး၀ါးျဖင့္ ကုသျပီး သက္သာႏိုင္ေသာ္လည္း ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ ပိတ္ျခင္းအတြက္ အဆို႔ရွင္ လဲျခင္း၊ အဆို႔ရွင္ ျပင္ျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။

( Osteoarthritis)
အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေလ့ရွိေသာ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္သည္။ အရိုးျခင္း ထိဆက္ေနသည့္ အဆစ္မ်ားမွ ထိပ္အုပ္သဖြယ္ျဖစ္သည့္ အရိုးႏုမ်ား တျဖည္းျဖည္း ပ်က္စီးယိုယြင္းလာသျဖင့္ အဆစ္မ်ားေရာင္ရမ္း ေတာင့္တင္းကာ နာက်င္ျပီး ဒူး၊ ခါး၊ တင္ပါးဆံု၊ လက္ေကာက္၀တ္၊ လက္ေခ်ာင္း စသည့္ လႈပ္ရွားမႈအမ်ားဆံုး အဆစ္တို႔တြင္ ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။

အသက္ႀကီးသူမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားမႈအမ်ားဆံုး ျဖစ္သည္။ လူရြယ္ပိုင္းတြင္လည္း ျဖစ္တတ္သည္။ ၄၅-ႏွစ္ေက်ာ္လွ်င္ ပုိျဖစ္ႏိုင္သည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ပိုမို ျဖစ္ပြားသည္။ ၀သူတို႔တြင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ပိမႈေၾကာင့္ ဒူးဆစ္တြင္ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည္။
ဒူးဆစ္ သို႔မဟုတ္-တင္ပါးဆံုတို႔တြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရဖူးလွ်င္ ပိုျဖစ္ႏိုင္သည္။
အလုပ္အကိုင္ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အႀကိမ္မ်ားစြာ အသံုးျပဳရေသာ အဆစ္မ်ားတြင္ ပိုျဖစ္သည္။
ေမြးရာပါ အရိုးႏု ခ်ိဳ႔ယြင္းသူ၊ အဆစ္ အံ၀င္ခြင္က် ပံုမွန္ မရွိသူတို႔တြင္ ပိုမို အျဖစ္မ်ားသည္။
ေလးဖက္နာ ေရာဂါတြင္ အရိုးႏုမ်ား၏ ပံုမွန္ဖြဲ႔စည္းမႈႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ အဆစ္မ်ား ထိခိုက္ျပီး ေရာင္ရမ္းသည္။

အဆစ္မ်ား၏ အရိုးႏုမ်ား ထိခိုက္ျခင္းျဖင့္ စတင္ျဖစ္ပြားသည္။ အရိုးႏု ပ်က္စီးလွ်င္ ခႏၶာကိုယ္မွ အရိုးႏုအစားထိုး တည္ေဆာက္ေပးသည္။ သို႔ေသာ္-အရိုးႏု ပ်က္စီးမႈမ်ားလွ်င္ အတြင္းအရိုးထိ ပ်က္စီးျပီး အရိုးႏု အစား အရိုးသစ္ ျဖစ္လာသည္။ ယင္းအရုိးသစ္သည္ အဆစ္မ်ား လႈပ္ရွားမႈကို မေျပျပစ္ မေခ်ာေမြ႔ေစႏိုင္သျဖင့္ အဆစ္နာျခင္း၊ အရိုး အတက္ထြက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

ကုသရာတြင္ Glucosamine, Chondroitin စသည့္ ေဆးမ်ားျဖင့္ ကုသသည္။ ယင္းတို႔သည္ အရိုးႏုမ်ားကို ျပန္လည္ျဖစ္ထြန္းေစသည္။ ေဆးကို ႏွစ္ပတ္ခန္႔ ေသာက္ရသည္။

(ေဒါက္တာ ေအာင္သန္း)
(၂၀၀၅- မတ္ အပ်ိဳစင္)
Credit to မဂၤလာသတင္းစဥ္