ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔ အၾကား အျငင္းပြားခဲ့တဲ့ ပင္လယ္ျပင္နယ္နိမိတ္

ျမန္မာနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔ အၾကား အျငင္းပြားခဲ့တဲ့ ပင္လယ္ျပင္နယ္နိမိတ္ ပိုင္ဆိုင္မႈ ျပႆနာအေပၚ ပင္လယ္ျပင္ ဥပေဒဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ ႏိုင္ငံတကာ တရား႐ံုး (ITLOS) က ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး (က်ေနာ္တို႕လို လူၿပိန္းေတြ အတြက္) အထိုက္အေလ်ာက္ နားလည္ႏိုင္ဖို႕က အသံုးအႏႈန္း၊ အေခၚအေဝၚ ေတြရဲ႕ အနက္ကို အရင္သိမွ ျဖစ္ပါမယ္။ Internal Water (ကုန္တြင္း ေရပိုင္နက္/ကမ္းရိုးတန္းအတြင္း) ကုန္တြင္း ေရပိုင္နက္ သတ္မွတ္ရာမွာ ေရမိုင္ အတိအက် မရွိ (ဟု ယူဆရ)။ အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline) မွ ကုန္တြင္းဘက္ျခမ္း ဧရိယာအားလံုးပါ။ အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline) ရဲ႕ အကြာအေဝး ကို သတ္မွတ္ရာမွာ ေရတိမ္မ်ဥ္း (Low-Water Line) အေပၚမူတည္။ ဒါေၾကာင့္ ေရတိမ္မ်ဥ္းမွစၿပီး ကုန္းတြင္း ကမ္းဦးေရတိမ္ပိုင္းဧရိယာအားလံုးကို ကုန္တြင္း ေရပိုင္နက္ ဟု ေခၚ။ ကုန္တြင္း ေရပိုင္နက္ အတြင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္းရိုးတန္း ႏိုင္ငံက ဥပေဒ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ျပဌာန္းလို႕ရ၊ ရွာလို႕ရသမွ် (ထြက္သမွ်) သယံဇာတပိုင္၊ ႏိုင္ငံျခား သေဘၤာ (စစ္/အရပ္/ကုန္တင္စီးပြား) ျဖတ္သြားခြင့္မရွိ။ Territorial Waters (ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အျပည့္အဝပိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္) အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline) မွ (ပင္လယ္ဘက္) ေရမိုင္ (၁၂) မိုင္ (၂၂ ကီလုိမီတာ/ ၁၄ မိုင္) ကို သတ္မွတ္။ ဥပေဒ နဲ႕ သယံဇာတ လုပ္ပိုင္ခြင့္မွာ ကုန္တြင္း ေရပိုင္နက္ ႏွင့္ အတူတူ။ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္းရိုးတန္း ႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ကို မထိပါးေစတဲ့၊ အႏၱာရယ္မရွိတဲ့ သေဘၤာ (Innocent Passage) သြားလာခြင့္ရွိ။ အႏၱာရယ္မရွိတဲ့ သေဘၤာ အနက္အဓိပၸါယ္တြင္ ငါးဖမ္းျခင္း၊ ပင္လယ္ျပင္ (သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္) ညစ္ညမ္းေစျခင္း၊ လက္နက္ စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္ျခင္၊ ေလ့က်င့္ျခင္း၊ ေထာက္လွမ္းျခင္း မပါ။ ႏိုင္ငံျခားစစ္သေဘၤာအေနနဲ႕ ခရီးလမ္းေၾကာင္းေပၚ ရွိေနလို႕ ျဖတ္တဲ့ သေဘာနဲ႕ (ဆက္)သြားမယ္ဆိုရင္ ျဖတ္သြားလို႕ရ။ Contiguous Zone (အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာဆက္လက္တည္ျမဲတဲ့ နယ္နိမိတ္) Territorial Waters ဧရိယာ မွ ေနာက္ထပ္ ေရမိုင္ (၁၂) မိုင္ (၂၂ ကီလုိမီတာ/ ၁၄ မိုင္)၊ တနည္းအားျဖင့္ အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline) မွ ေရမိုင္ (၂၄) မိုင္ အကြားအေဝးကို သတ္မွတ္။ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္းရိုးတန္း ႏိုင္ငံမွ လူဝင္မႈ၊ အခြန္၊ ေရထု ညစ္ညမ္းမႈ နဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဥပေဒ ျပဌာန္းႏိုင္။ ဥပမာ - အခြန္ေရွာင္/ေမွာင္ခုိ၊ လူကုန္ကူး စတဲ့ သေဘၤာေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရတပ္က မိမိရဲ႕ ကမ္းလြန္ေရပိုင္နက္ ကို ေက်ာ္ၿပီး Contiguous Zone ထိလိုက္ဖမ္းႏိုင္။ Exclusive Economic Zones (EEZs) (တစ္ႏိုင္ငံတည္း (မူပိုင္) စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္) အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline) မွ (ပင္လယ္ဘက္) ေရမိုင္ (၂၀၀) မိုင္ (၃၇၀ ကီလုိမီတာ/ ၂၃၀ မိုင္) ကို သတ္မွတ္။ သက္ဆိုင္ရာ ကမ္းရိုးတန္း ႏိုင္ငံ မွ Exclusive Economic Zones အတြင္း ထြက္သမွ် သဘာဝ သယံဇာတ ပိုင္။ ငါးဖမ္း၊ သတၱဳတူးေဖာ္၊ ေရနံ/သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ရွာ အကုန္ပါ။ ခု အထက္က ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေရပိုင္နက္ေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ (ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ပိုင္ဆိုင္တဲ့) မိမိေရပိုင္နက္လို႕ (သီးျခားျဖစ္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ အာဏာ ကြာေပမဲ့) ေခၚႏိုင္။ ဆိုေတာ့ မိမိေရပိုင္နက္ အျပင္ (အေျခခံမ်ဥ္း ေရမိုင္ (၂၀၀) မိုင္ အလြန္) ကို ႏိုင္ငံတကာ ေရပိုင္နက္ (International waters) လို႕ ေခၚ။ အထပ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ပံု (၀) တြင္ၾကည့္။ အဲ့သလို အတိအက် သတ္မွတ္ထားေပမဲ့ (ျမန္မာ နဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔ လို) အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြမွာ အေျခခံမ်ဥ္း (Baseline)၊ တနည္းအားျဖင့္ ကမ္းဦး ေရတိမ္မ်ဥ္း (Low-Water Line) သတ္မွတ္ရာမွ လံုေလာက္တဲ့ အက်ယ္အဝန္း မရွိတဲ့အတြက္ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ေလ့ရွိ။ ခု ဒီျပႆနာ စျဖစ္ရတာကလည္း ျမန္မာက ၂၀၀၈ မွာ တစ္ႏိုင္ငံတည္း (မူပိုင္) စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ပိုင္နက္ (EEZs) မွာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ရွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔က (ႏွစ္ႏိုင္ငံ)အေျခခံမ်ဥ္း သတ္မွတ္မႈ မတူညီျဖစ္ေနတဲ့အေပၚမူတည္ၿပီး ကုလသမဂၢမွာ ကန္႕ကြက္ရာမွ စျဖစ္။ ေရနယ္နိမိတ္ေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြကို ေယဘုယ် နားလည္သြားၿပီ ဆိုရင္ ခုတရားရံုးက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွတ္တမ္းမွာ ပါတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြကို ၾကည့္လို႕ ရၿပီ။ ပံု (၁) က Territorial Waters (ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အျပည့္အဝပိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္) အတြက္ ႏွစ္ဖက္ (ျမန္မာနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔) က တရားရံုးကို တင္တဲ့ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္း။ ပံု(၂) က တရားရံုးက ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ေပးလိုက္တဲ့ Territorial Waters အတြက္ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း။ ပံု (၂) အရ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔က ေရပိုင္နက္ ဧရိယာ ပိုရဟု သတ္မွတ္ႏိုင္။ ပံု(၃) က တရားရံုးက ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ေပးလိုက္တဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကမ္းရိုးတန္း ဧရိယာ အက်ယ္အဝန္း။ ျမန္မာက ကမ္းရိုးတန္းထိစပ္မႈ ပိုရွိ၊ ပိုရွည္၊ ပိုက်ယ္ျပန္႕တဲ့ အတြက္ ဧရိယာပိုရ။ ျမန္မာ (၅၈၇ ကီလုိမီတာ)၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔ (၄၁၃ ကီလိုမီတာ)။ ပံု(၄) က Exclusive Economic Zones (EEZs) (တစ္ႏိုင္ငံတည္း (မူပိုင္) စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္) အတြက္ ႏွစ္ဖက္ (ျမန္မာနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႔) က တရားရံုးကို တင္တဲ့ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္း။ ပံု(၅) က တရားရံုးက ႏွစ္ႏိုင္ငံ Exclusive Economic Zones (EEZs) (တစ္ႏိုင္ငံတည္း (မူပိုင္) စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္) အတြက္ အကြာအေဝးေပၚမူတည္ၿပီး ကနဦးသတ္မွတ္ေပးတဲ့ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း။ ပံု(၆) က တရားရံုးက ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ေပးလိုက္တဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ Exclusive Economic Zones (EEZs) (တစ္ႏိုင္ငံတည္း (မူပိုင္) စီးပြားလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္) အတြက္ အကြာအေဝးေပၚမူတည္ၿပီး (ေနာက္ဆံုး အတိုးအေလ်ာ့လုပ္ၿပီး) သတ္မွတ္ေပးလိုက္တဲ့ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း။ ပံု(၄) နဲ႕ ပံု (၆) ကို ႏိႈင္းယွဥ္ ၾကည့္ရင္ စီးပြားေရးလုပ္ပုိင္ခြင့္အတြက္ သတ္မွတ္ေပးခ်က္ဟာ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို မနစ္နာေစဘူး ဆိုတာ သိသာထင္ရွားေစတယ္။ ပံု(၆) အတိုင္း စီးပြားေရးလုပ္ပုိင္ခြင့္အတြက္ ေနာက္ဆံုးသတ္မွတ္ေပးလိုက္တဲ့ေနရာမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံရလိုက္တဲ့ ေရပိုင္နက္ႏွစ္ခု ထပ္တူက်တဲ့ (Overlap) ျဖစ္တဲ့ ေနရာရွိတယ္။ အညိေရာင္ ဧရိယာ (Grey Area) ဟု သတ္မွတ္။ ပံု (၇) တြင္ ၾကည့္။ အဲ့တာဟာ ႏိုင္ငံတကာ မွာ ထိစပ္ေနတဲ့ ေရပိုင္နက္ နယ္နိမိတ္ေတြရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိ။ အညိဳေရာင္ ဧရိယာ အတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ (ႏိုင္ငံတကာ နဲ႕ မဆိုင္) ေလးစားမႈကိုအေျချပဳၿပီး ႏွစ္ဘက္သေဘာတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္။ ပံု(၈) က ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပင္လယ္နဲ႕ ထိစပ္လို႕ ပိုင္တဲ့ ေရပိုင္နက္ ဧရိယာအက်ယ္အဝန္း စုစုေပါင္း။ ပံု(၃) ရဲ႕ သေဘာတရားအတိုင္း ျမန္မာက ကမ္းရိုးတန္းထိစပ္မႈ ပိုရွိ၊ ပိုရွည္၊ ပိုက်ယ္ျပန္႕တဲ့ အတြက္ ဧရိယာပိုရ၊ ဧရိယာ ပိုက်ယ္ဟု ဆိုႏိုင္။ ပံု(၉) က တရားရံုးက ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ေပးလိုက္တဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံအတြက္ ေရပိုင္နက္ နယ္နိမတ္မ်ဥ္း။ ပံု(၄) နဲ႕ ပံု (၆) ကို ႏိႈင္းယွဥ္ ၾကည့္တဲ့ သေဘာအတိုင္းပဲ ႏွစ္ႏိုင္ငံေတာင္းဆိုခဲ့တာနဲ႕ ေနာက္ဆံုးရတာကို ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ႏွစ္ဖက္စလံုးမနစ္နာ။ ပံု (၉) အတိုင္း ေနာက္ဆံုး သတ္မွတ္ထားတဲ့ နယ္နိမတ္မ်ဥ္းမွာ ျခြင္းခ်က္ ကင္းလြတ္ သြားတာက စိန္႕မာတင္ကၽြန္း (St. Martin's Island)။ ပံု (၉) ရဲ႕ နယ္နိမတ္မ်ဥ္းအတိုင္းေျပာရင္ စိန္႕မာတင္ကၽြန္းကို ျမန္မာပိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္းပိုင္ဆိုင္မႈကို သတ္မွတ္ရာမွာ ပံု (၉) ရဲ႕ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္းက သက္ေရာက္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ (Territorial Waters ပိုင္ဆိုင္မႈ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္မ်ဥ္း ပံု (၂) အရ) စိန္႕မာတင္ကၽြန္းကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ပိုင္လို႕ သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ နိဂံုး စာေရးသူ ကို္ယ္တိုင္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း ေဝါဟာရေတြနဲ႕ ေဝးတဲ့ သာမန္လူၿပိန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဝါဟာရမ်ားရဲ႕ ျမန္မာျပန္မွာ တကယ့္ ေဝါဟာရ အမွန္ျပန္ထားတာနဲ႕ ကြာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုရွင္းလင္းရာမွာ အနီးစပ္ဆံုး မွန္ကန္ေအာင္ ျပန္ဆိုထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီစာစုဟာ တရားရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုသာ (ခု မိတ္ေဆြေတြအၾကား "ငါတို႕ႏိုင္တယ္၊ သူတို႕ႏိုင္တယ္" ဆိုတဲ့ ျငင္းခံုမႈ၊ ဒြိဟျဖစ္ေနတာေတြကို ေပ်ာက္ေစလိုတဲ့ အတြက္) ရွင္းလင္းထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရွာၿပီး ရွင္းလင္းဖို႕က ရႈပ္ေထြးတဲ့ ဥပေဒ၊ နည္းပညာ သေဘာတရားေတြကို နားလည္တဲ့ ပညာရွင္မ်ားကသာ တရားရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ေမးခြန္းထုတ္၊ တရားမွ်တမႈကို ဆန္းစစ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး က်ေနာ့္ အျမင္ကို တင္ျပရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တရားရံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ တရားမွ်တမႈ နဲ႕ အနီးစပ္ဆံုးရွိၿပီးေတာ့ အျငင္းပြားတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုး မနစ္နာေစပါလို႕ ေကာက္ခ်က္ခ်ရင္းနဲ႕ နိဂံုးခ်ုဳပ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕အေရးေတြကို ပိုမို စိတ္ပါဝင္စားၿပီး အမွန္အတိုင္း နားလည္လက္ခံနိုင္ၾကပါေစ။ ေနာက္ဆက္တြဲ ရွင္းလင္းခ်က္။ ။ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ႏွစ္ဖက္မနစ္နာဘာဘူးလို႕ မင္းက ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းတခ်ိဳ႕မွာ "ဘဂၤလားႏိုင္တယ္" လို႕ ေရးလည္းလို႕ ေမးၾကတယ္။ အဲ့ဟာကို ရွင္းရရင္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ေခါင္းေဆာင္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အသံုးမက်လို႕ လို႕ေျပာရမယ္။ မင္းကလည္း တစ္ခါလာလည္း ဒီဘူတာပဲသြားဆိုက္တယ္လို႕ မဆိုခ်င္နဲ႕။ အဲ့ဘူတာက အေရးႀကီးလို႕ကို ဆိုက္ရတာ။ ေနာက္ဆံုး တရားရံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၾကားနားပြဲကို ဘဂၤလားက ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးကိုယ္တိုင္တက္တယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ၿပီးေတာ့လည္း သတင္းစာေတြနဲ႕ ေတြ႕ၿပီး သူ႕အျမင္၊ တရားရံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေၾကာင္း လည္လည္ပတ္ပတ္ ရဲရဲဝင့္ဝင့္နဲ႕ ေျပာတယ္ (ေျပာႏိုင္တယ္)။ အဲ့သလို ေျပာတဲ့ ေနရာမွာ အမွန္ကိုအေျခခံၿပီး ေျပာရေပမဲ့ ကိုယ့္ ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္အရ လက္ရွိအာဏာရပါတီ ဂုဏ္တက္ေအာင္ ေျပာရတယ္။ အဲ့သလိုေျပာရတာေၾကာင့္ ခုျဖစ္ေနတဲ့ "ဘဂၤလားႏိုင္တယ္" ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ တက္ရျခင္း ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ႏိုင္ငံကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး တက္တယ္လို႕ လက္လွမ္းမီသမွ် သတင္းမွာ မေတြ႕ရ။ (EU က sanction က ခရီးသြားလာခြင့္ကို ကင္းလႊတ္ခြင့္ေပးၿပီး ျဖစ္။) တက္လည္း ၿပီးရင္ သတင္းစာေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံု ေျပာေလ့မရွိ၊ ေျပာႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းလည္း မရွိ။ ငါတို႕ ႀကံဖန္ ဂုဏ္တက္ေအာင္လုပ္ရင္ ရပါ့လားဆိုတဲ့ စဥ္းစားႏိုင္တဲ့ အသိဥာဏ္လည္း (အစိုးရ တစ္ဖြဲ႕လံုး မွာ) မရွိ။ တကယ္ အရည္အခ်င္းရွိလို႕ ဒီကိစၥအစ၊ အဆံုး တာဝန္ခံလုပ္ေပးခဲ့တဲ့ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြ၊ တတ္သိပညာရွင္ေတြက လည္း သူတို႕ အျမင္ အေဘာထားကို ခ်က္ခ်င္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မထုတ္ျပန္ႏိုင္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္မရွိ၊ လုပ္ရဲတဲ့ သတၱိလည္း မရွိ။ ေနာက္ခဏၾကာရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ေတာ့ "ဘဂၤလားႏိုင္တယ္" ဆိုတဲ့ သတင္းဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆိုတာ ရွင္းမယ္ထင္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေအး ၁၅ မတ္လ၊ ၂၀၁၂ Photo Source: itlos.org Ref: ITLOS Final Judgement Report